Elk jaar wordt er door de organisatie gezocht naar actuele en interessante vraagstukken voor de Gelderse MEP conferentie. De vraagstukken van 2025 vind je hieronder!

Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI)
Het vraagstuk over de Invloed van sociale media op de mentale gezondheid van jongeren
Sociale media zijn een groot deel van het leven van jongeren geworden. Platforms als
Instagram, TikTok en Snapchat bieden verbinding en entertainment, maar brengen ook grote
nadelen met zich mee. Onderzoek toont aan dat een overmaat aan sociale mediagebruik kan
leiden tot online pesten, vergelijking van uiterlijk en levensstijl, en een vermindering in
concentratie- en slaapkwaliteit. Deze problemen kunnen bijdragen aan angst, depressie en een
negatief zelfbeeld. Tegelijkertijd zijn sociale media ook platforms voor educatie en sociale
betrokkenheid. Dit maakt het een complexe uitdaging om een balans te vinden tussen
vermaak, vrijheid van meningsuiting, commerciële belangen en de bescherming van
jongeren.
Hoe kan de EU de negatieve invloed van sociale media op de mentale gezondheid van
jongeren beperken? Moet de EU regelgeving opstellen om schadelijke inhoud en verslavende
algoritmes aan te pakken, en zo ja, hoe? Moet de EU daarvoor samenwerken met sociale
mediabedrijven om de mentale gezondheid van jongeren te beschermen? Hoe kan
bewustwording over gezonde sociale media-gewoontes onder jongeren gestimuleerd worden?

Commissie vervoer en toerisme (TRAN)
Het vraagstuk over het overtoerisme binnen Europese landen
Sinds het begin van 2024 geldt er in Venetië een belasting voor ‘dagjesmensen’. Deze heffing
moet de toestroom aan gasten vooral in de drukste periodes binnen de perken houden. Veel
Venetianen hebben immers kritiek op het massatoerisme met overvolle straten en bergen
afval.
Overtoerisme is een groeiend probleem in de Europese Unie, waarbij populaire
bestemmingen te maken krijgen met een ongecontroleerde toestroom van bezoekers. In
Amsterdam alleen al waren er in 2023 meer dan 24 miljoen bezoekers. Dit leidt tot tal van
uitdagingen en zorgt voor verstoringen binnen de lokale gemeenschappen, overbelasting van
infrastructuur en negatieve gevolgen voor het milieu. Toerisme vormt voor veel regio’s een
cruciale bron van inkomsten en werkgelegenheid. Steden en landen staan voor de uitdaging
om de economische voordelen van toerisme te behouden, zonder afbreuk te doen aan de
kwaliteit van leven voor de inwoners en de ervaring voor bezoekers. Het is de
verantwoordelijkheid van de lidstaten om het probleem van massatoerisme aan te pakken,
maar als een van de snelst groeiende sectoren ter wereld is het toerisme tot nu toe vooral
overgelaten aan de markt en minder gericht op ethisch verantwoord toerisme.
Wat zou de EU moeten doen om overtoerisme te beheersen en tegelijkertijd de economische
voordelen van toerisme te behouden? En hoe zou de EU het probleem overtoerisme kunnen
oplossen, zonder de leefkwaliteit voor inwoners en de bezoekerservaring te schaden?

Commissie Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE I)
Het vraagstuk over het verbeteren van digitale veiligheid en privacy
In het digitale tijdperk worden persoonsgegevens steeds vaker verzameld, verwerkt en
gedeeld door zowel bedrijven als overheden. Dit leidt uiteraard tot groeiende zorgen over de
bescherming van privacy en de mogelijke schending van fundamentele rechten van EUburgers. Incidentele datalekken en overig misbruik van gegevens zorgen ook voor vraag naar
strengere regelgeving en betere handhaving. Vooral kwetsbare groepen, zoals minderjarigen
en ouderen, lopen extra risico, doordat zij vaak zonder enige gedachte toestemming geven
voor gegevensverzameling. Sociale media, online platforms en commerciële bedrijven
gebruiken geavanceerde algoritmen om persoonlijke informatie te analyseren en gerichte
advertenties of content aan te bieden, wat kan leiden tot schending van hun privacy.
Daarnaast roept het groeiende gebruik van gezichtsherkenning en kunstmatige intelligentie
vragen op over ethiek en misbruik van gegevens.
In een poging om digitale privacy te waarborgen, heeft de EU de Algemene Verordening
Gegevensbescherming (AVG) ingevoerd. Deze verordening stelt strenge eisen aan de
verwerking van persoonsgegevens en geeft burgers meer controle over hun eigen gegevens.
Bovendien heeft de EU verdere stappen ondernomen met de introductie van de e-Privacy
Verordening, die aanvullende bescherming biedt voor elektronische communicatie. Echter
blijven digitale veiligheid en privacy lastig te waarborgen.
Hoe kan de EU burgers nog beter en effectiever beschermen? Welke maatregelen zijn nodig
om transparantie, verantwoord gebruik van data en digitale veiligheid te waarborgen, met
name voor kwetsbare groepen zoals minderjarigen en ouderen? In hoeverre moeten lidstaten
samenwerken met de EU om de handhaving en bevordering van privacywetgeving te
verbeteren?

Commissie Werkgelegenheid en Sociale Zaken (EMPL)
Het vraagstuk over inclusief onderwijs voor gelijke kansen op de arbeidsmarkt
Inclusief onderwijs is een essentiële pijler voor gelijke kansen en sociale cohesie binnen de
Europese Unie. Ondanks bestaande beleidsmaatregelen blijven achtergestelde groepen, zoals
mensen met een beperking en ouderen, structurele barrières ondervinden binnen het
onderwijs en op de arbeidsmarkt. Hoewel de EU wetgeving heeft geïmplementeerd om
gelijke onderwijskansen te bevorderen, blijft de effectieve uitvoering ervan een uitdaging.
Inclusief onderwijs vereist gespecialiseerde leermethoden en ondersteunende middelen, maar
een tekort hieraan belemmert de toegang tot kwalitatief en aangepast onderwijs. Dit gebrek
aan scholing vermindert de kansen van achtergestelde groepen op de arbeidsmarkt.
Hoe kan de EU ervoor zorgen dat inclusief onderwijs daadwerkelijk leidt tot betere
werkgelegenheidskansen? Op welke manier kan onderwijs voor al deze groepen
toegankelijker worden gemaakt? En hoe kunnen overheden en onderwijsinstellingen beter
inspelen op de behoeften van achtergestelde groepen?

Commissie Juridische Zaken (JURI)
Het vraagstuk over financiële corruptie binnen de EU
Waar geld is, is corruptie. De EU vormt hierop geen uitzondering. Sommige lidstaten lopen
financiële steun mis doordat ze afspraken niet nakomen, terwijl in andere gevallen hulp wordt
stopgezet vanwege misbruik en mismanagement. Dit leidt tot spanningen binnen de EU,
verlies van vertrouwen in Europese instellingen en inefficiënte besteding van middelen.
Bovendien ontstaan politieke conflicten wanneer landen zich benadeeld voelen of
wantrouwen hebben in het toezicht op de geldstromen.
Ondanks inspanningen blijft dit een hardnekkig probleem, zeker met de mogelijke toetreding
van economisch zwakkere landen die afhankelijk zullen zijn van EU-steun. Zonder effectieve
maatregelen zal de EU blijven worstelen met de verdeling en controle van financiële
middelen, wat haar functioneren belemmert en de samenwerking tussen lidstaten onder druk
zet.
Hoe kan de EU ervoor zorgen dat geld op de juiste plek terechtkomt? Welke preventieve
maatregelen zijn nodig om misbruik en fraude te voorkomen? En hoe ver mag de EU gaan in
haar controle binnen lidstaten zonder hun soevereiniteit te schenden of politieke weerstand op
te roepen?

Commissie Rechten van de Vrouw en Gendergelijkheid (FEMM)
Het vraagstuk over kansenongelijkheid tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt
Hoewel er al decennialang vooruitgang is, blijft kansenongelijkheid op de arbeidsmarkt
tussen mannen en vrouwen in de Europese Unie een hardnekkig probleem. De sectoren
waarin vrouwen oververtegenwoordigd zijn, zoals de zorg en het onderwijs, zijn vaak lager
betaald dan sectoren waarin mannen domineren. Dit versterkt niet alleen de loonkloof, maar
ondermijnt ook het streven naar een eerlijke en inclusieve arbeidsmarkt binnen de EU.
Ondanks initiatieven zoals de EU-richtlijn over loon-transparantie blijft de vooruitgang traag
en ongelijk verdeeld tussen lidstaten. Zo verdienen vrouwen gemiddeld 13% minder per uur
dan mannen. Ook bij pensioenuitkeringen loopt de kloof op tot een verschil van 30%. Naast
directe loonverschillen ervaren vrouwen structurele barrières op de arbeidsmarkt,
bijvoorbeeld een lagere vertegenwoordiging in leidinggevende functies.
Hoe kan de EU maatregelen nemen om de loonkloof te verkleinen en structurele barrières op
de arbeidsmarkt aan te pakken? Welke rol kan de EU spelen in het bevorderen van
gendergelijkheid in arbeidsomstandigheden en carrièrekansen? En hoe kan de EU bijdragen
aan een evenwichtigere verdeling van werk- en zorgtaken tussen mannen en vrouwen zonder
de autonomie van lidstaten te beperken?

Commissie Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken II (LIBE II)
Het vraagstuk over politieke polarisatie en de versplintering van het middenveld in Europese
Unie
In de afgelopen jaren is de Europese politiek steeds meer gekenmerkt door polarisatie.
Traditionele middenpartijen verliezen terrein: in 1999 hadden de christendemocraten en
sociaaldemocraten samen nog 67% van de zetels in het Europees Parlement, terwijl dat in
2019 nog slechts 44% was. Tegelijkertijd winnen radicalere en populistische bewegingen
steeds meer invloed. Dit heeft geleid tot een steeds scherper maatschappelijk debat, waarin
tegengestelde groepen elkaar minder lijken te vinden. Daarbij worden burgers tegenwoordig
vaker blootgesteld aan bevestigende informatie en extreme standpunten.
Naast de versplintering van het politieke landschap groeit de maatschappelijke onrust.
Antisemitisme, xenofobie en complottheorieën winnen terrein, waardoor bepaalde groepen in
de samenleving zich steeds onveiliger voelen. Democratische kernwaarden zoals vrijheid van
meningsuiting en de bescherming van minderheden komen hierdoor onder druk te staan.
Hoe kan de EU bijdragen aan het tegengaan van politieke polarisatie en het herstellen van een
constructief maatschappelijk debat? Welke maatregelen kunnen worden genomen om de
invloed van desinformatie en radicalisering te beperken? En hoe kan de EU de sociale
cohesie bevorderen, zodat extremisme en intolerante ideologieën minder voedingsbodem
vinden?

Commissie van buitenlandse zaken en mensenrechten (AFET-DROI)
Het vraagstuk over vluchtelingenopvang binnen de EU
De ongelijke verdeling van vluchtelingen binnen de Europese Unie is een groeiend probleem,
vooral voor landen aan de buitengrenzen zoals Griekenland, Italië, Spanje en Duitsland. Deze
landen ontvangen de meeste vluchtelingen, maar hebben beperkte middelen om hen op te
vangen. Tegelijkertijd weigeren sommige Oost-Europese landen, zoals Polen en Hongarije,
vluchtelingen op te nemen, wat leidt tot spanningen binnen de EU. Het Dublin-systeem, dat
bepaalt welk land verantwoordelijk is voor de opvang, legt een onevenredige druk op de
grenslanden, terwijl landen verder binnen de EU minder verantwoordelijkheid nemen. Dit
creëert onrechtvaardige situaties en ondermijnt de solidariteit tussen lidstaten. De EU worstelt
met het vinden van een gezamenlijke oplossing, wat niet alleen humanitaire, maar ook
politieke en sociale gevolgen heeft. Het gebrek aan een gemeenschappelijk standpunt over de
verdeling van vluchtelingen heeft geleid tot verdeeldheid, wat de cohesie en samenwerking
binnen de Unie bedreigt.
Hoe kan de EU een eerlijker systeem creëren dat rekening houdt met de verschillende
draagkrachten van lidstaten en mensenrechten? En hoe kan de EU een systeem creëren dat
zowel solidariteit tussen de lidstaten bevordert als rekening houdt met de uiteenlopende
economische draagkracht en politieke standpunten?

Commissie Cultuur en Onderwijs (CULT)
Het vraagstuk over bescherming van cultureel erfgoed in conflictgebieden
In gebieden die worden getroffen door oorlog en politieke instabiliteit worden belangrijke
culturele en historische monumenten vaak bewust vernietigd of verwoest. Hierdoor gaat een
waardevol stuk geschiedenis verloren. Dit is niet alleen een verlies voor de betrokken
gemeenschappen, maar heeft ook invloed op de mondiale culturele identiteit en het gedeelde
erfgoed van de mensheid. De EU heeft zich gepositioneerd als voorvechter van culturele
waarden, maar de vraag blijft hoe zij haar rol kan versterken in het beschermen van dit
erfgoed. Ondanks dat de EU diplomatieke druk uitgeoefend heeft op landen waar erfgoed
wordt bedreigd, zijn er onvoldoende concrete acties die consistent de gevolgen voor zowel
het lokale als mondiale erfgoed in kaart brengen. Bovendien beperkt het ontbreken van een
samenhangende EU-strategie de mogelijkheden om cultureel erfgoed op lange termijn
effectief te beschermen.
Hoe kan de EU haar rol versterken in het beschermen van cultureel erfgoed in landen die
getroffen worden door oorlog en instabiliteit? Welke diplomatieke druk kan de EU inzetten
om bescherming af te dwingen en de illegale kunsthandel te stoppen? En in hoeverre moeten
lidstaten samenwerken om cultureel erfgoed in conflictgebieden te behouden?

Commissie Industrie, Onderzoek en Energie (ITRE)
Het vraagstuk over de gevolgen van fast fashion en grondstoffenverspilling voor het milieu
De Europese mode-industrie is een van de grootste sectoren binnen de EU, maar fast fashion
brengt een zware milieulast met zich mee. De massaproductie van kleding leidt tot een
enorme verspilling van grondstoffen en ernstige vervuiling van waterbronnen. Vooral de
katoenindustrie eist veel water en pesticiden, wat ecosystemen aantast en de gezondheid van
lokale gemeenschappen in de productielanden schaadt. Chemische stoffen uit het
productieproces vervuilen het grond- en oppervlaktewater, terwijl textielafval massaal op
stortplaatsen belandt of verbrand wordt, wat de CO2-uitstoot verhoogt. Ondanks EUmaatregelen, zoals het verbod op het vernietigen van onverkochte kleding, blijven
overproductie, overconsumptie en de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen voortbestaan.
Recycling is vaak complex en ontoereikend. De gevolgen voor klimaat en milieu zijn niet
langer te negeren.
Wat kan de EU doen om de productie en consumptie van fast fashion te reguleren en
duurzamer te maken? Welke maatregelen kunnen worden genomen om de ecologische
voetafdruk van de kledingindustrie te verkleinen? Hoe kan de EU samenwerken met
modebedrijven en consumenten om duurzame productie te bevorderen?